Living Lab Building with Sediment in de Rijn-Maasmonding

Samenvatting project

In de Rijn-Maasmonding worden grote hoeveelheden sediment “geproduceerd” door baggerwerkzaamheden in de riviermonding, havenbekkens en de vaarwegen. Tegelijkertijd is er veel zand nodig voor stedelijke ontwikkeling, voor waterveiligheid en voor natuurherstel. De uitdaging is om deze grote sedimentstromen te sluiten en te (her)gebruiken. Getijdeparken spelen een belangrijke rol om sediment te benutten en bieden kansen voor het vergroten van de ecologische en ruimtelijke kwaliteit in het stedelijk gebied. Nieuwe Building with Nature (BwN) concepten zoals slib- en zandmotoren, wisselpolders en gebruik maken van biobouwers laten zien dat combinaties van natuurontwikkeling, recreatie en waterveiligheid economisch haalbaar zijn en nieuwe kansen kunnen creëren. Een uitdaging is echter nog om deze BwN oplossingen toe te passen binnen complexe stedelijke context en de projecten op te schalen naar een maat die past bij de volumes van de huidige sedimentstromen.
Om dit voor elkaar te krijgen werkt het ‘Living Lab Building with Sediment’ samen met kennisinstellingen, natuurorganisaties, bedrijven, experts en gebiedspartners aan oplossingen voor duurzaam gebruik en grootschalige toepassing van sediment in de Rijn-Maasmonding. Dit project vormt daarmee een laboratorium voor de ontwikkeling van concepten en een werkwijze voor integraal sedimentmanagement die toegepast kunnen worden op het grotere schaalniveau van de Zuidwestelijke Delta en in deltagebieden wereldwijd.

Doel van het project

Nieuwe Building with Nature (BwN) concepten zoals slib- en zandmotoren wisselpolders en gebruik maken van biobouwers laten zien dat combinaties van natuurontwikkeling recreatie en waterveiligheid economisch haalbaar zijn en nieuwe kansen kunnen creëren. Doel is om te laten zien dat deze BwN oplossingen toe te passen zijn binnen complexe stedelijke context en de projecten op te schalen naar een maat die past bij de volumes van de huidige sedimentstromen in de Rijn-Maasmonding.

Motivatie

Door verstedelijking havenontwikkeling bedijkingen en bovenstroomse afdammingen is het natuurlijke vermogen om mee te groeien met veranderende condities grotendeels tot stilstand gekomen. De Rijn-Maasmonding is hiervan een duidelijk voorbeeld. Het sediment in de Rijn-Maasmonding is een kostbaar en eindig natuurlijk kapitaal om de Delta veilig te houden. De uitdaging is om de sediment stromen in de Rijn-Maasmonding te sluiten en te gebruiken als kans voor stedelijke ontwikkeling waterveiligheid natuurherstel en vergroten van ruimtelijke kwaliteit in de delta.

Locatie

Niet ingevuld

Uitgevoerde acties

Kennisuitwisseling binnen het ‘Living Lab’ om fundamenteel en toegepast onderzoek te verbinden met concrete uitvoeringsprojecten.Toegepast onderzoek naar het doorontwikkelen van een door Tauw ontwikkelde geotextiel oplossing (baggerbuffer) omsediment op te slaan vast te houden en sedimentatie bij te sturen onder estuariene omstandigheden. Ontwikkelen van ontwerp richtlijnen voor (grootschalige) toepassingen van hergebruikt sediment door BwN oplossingenVerkennen van de haalbaarheid van grootschalige hergebruik van sediment door een verkenning van het aanbod mogelijke geschikte locaties en type en aard van het sediment.

Verwachtte resultaten

Verschillende living lab bijeenkomsten voor kennisuitwisseling. Doorontwikkeling van een lichtgewicht geotextiel constructie om fijn sediment op te slaan en sedimentatie processen bij te sturen voor toepassing in de Maasmonding en het Haringvliet.Publicatie ontwerprichtlijnen voor hergebruik van sediment in stedelijke en havengebieden. Resultaten verkenning van haalbaarheid van grootschalig hergebruik van sediment verwerkt in een kaart met mogelijke toepassingslocaties en hoeveelheden.

Innovativiteit

Om tot grootschalige hergebruik van sediment te komen zijn nieuwe Building with Nature concepten nodig en is het nodig om een nieuwe integrale werkwijze te ontwikkelen waarbij verschillende beleidsdoelen en investeringen op regionale (systeem) schaal gekoppeld worden. Het doorontwikkelen van een eerder uitgevoerde geotextiel sediment vanger voor toepassing onder estuariene omstandigheden biedt kansen voor goedkopere en eenvoudigere oplossingen om estuariene wetlands te beschermen en te herstellen.

Valorisatie

De gemeente Rotterdam en het havenbedrijf zijn betrokken. Binnen het project wordt getest op twee locaties in de Maasmonding (Groene Poort) en het Haringvliet.
Kennisinstellingen en Ecoshape. De richtlijnen worden geïntegreerd in de door Ecoshape ontwikkelde richtlijnen voor sediment toepassingen.

Hoe gaan de participanten van het project om met intellectueel eigendom dat voorkomt uit deze projecten?

De resultaten worden ontsloten via Building with Mud guidelines van Ecoshape.

Op welke wijze wordt de informatie over dit project op eenvoudige wijze voor het algemene publiek kenbaar gemaakt (beschrijving van het onderzoek, deelnemers en de planning en voortgang)?

Het Building with Sediment lab communiceert regelmatig over de bevindingen door het organiseren van seminars en presentaties. Daarnaast worden alle resultaten gepubliceerd via de digitale archieven van de betrokken kennisinstellingen.

Projectvoorwaarden

Toetreding van andere partijen tot het consortium is mogelijk.

Projecteigenaar en projectleider(s)

Projecteigenaar:
Bas Roels
Projectleider(s):
Bas Roels

Partners

  • Stichting het Wereld Natuur Fonds Nederland (WNF)
  • TKI Deltatechnologie

Resultaten

Living Lab Building with Sediment in de Rijn-Maasmonding-2019-4

Resultaat type
Publicatie(s) peer reviewed - gerealiseerd
Aantal
1
Omschrijving

te vinden op https://www.wwf.nl/

Wetenschappelijke publicatie?